Bệnh phong trước đây còn gọi là bệnh cùi, bệnh hủi. Bệnh phong không phải là bệnh di truyền, không gây chết người, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể để lại những tàn tật, di chứng trầm trọng. Chính những tàn tật này làm cho người ta sợ hãi và quan niệm sai lầm về bệnh phong.

Nguyên nhân gây ra bệnh phong là do trực khuẩn phong, có tên khoa học là Mycobacterium Leprae, hay người ta còn gọi là vi trùng Hansen.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh phong ở giai đoạn sớm là trên da xuất hiện các dát bạc màu hoặc đỏ hồng kèm theo giảm hoặc mất dần cảm giác trên vùng da đó (như xúc giác, nhiệt giác).

Các dấu hiệu nhận biết bệnh phong ở giai đoạn muộn: xuất hiện tàn tật ở mắt như hở mi dẫn đến mù; ở tay có rụt, cò ngón tay; ở chân có rụt, cò ngón chân hoặc loét lỗ đáo. Các thương tật này dễ gây nên tàn tật suốt đời.

Bệnh phong thường lây khó và lây chậm do bởi đặc trưng về mặt dịch tễ của vi trùng phong. Bệnh lây lan chủ yếu qua da và viêm mạc có tổn thương bị trầy xước, mặt khác trực khuẩn phong sinh sản chậm với chu kỳ 12 - 13 ngày, không có vật chủ trung gian truyền bệnh. Trực khuẩn lại bị giết chết rất nhanh bằng các loại thuốc như Rifampicin, ofloxacin…, dễ mất hoạt tính với xà phong và ánh nắng.

Sự lây lan có phụ thuộc vào sức đề kháng của cơ thể nữa. Vì thế, khi vùng da bị trầy xước của người bình thường tiếp xúc với vùng da bị trầy xước của bệnh nhân phong thì cần rửa tay bằng xà phòng trong vòng hai phút trực khuẩn sẽ chết hoặc để ngoài nắng cũng trong vòng hai phút trực khuẩn cũng sẽ chết. Ngoài ra, tắm hàng ngày cũng là cách để ngăn ngừa bệnh phong.

(Vệ sinh tay bằng xà phòng hàng ngày là biện pháp phòng bệnh hiệu quả)

Bệnh phong ngày nay đã được chữa khỏi hoàn toàn. Hiện tại người mắc bệnh phong được điều trị miễn phí, điều trị tại nhà. Điều trị bệnh phong theo nguyên tắc phối hợp thuốc (gọi là đa hóa trị liệu).

Bệnh nhân nhóm ít vi trùng, người lớn dùng 2 loại thuốc uống trong 6 tháng

Bệnh nhân nhóm nhiều vi trùng, người lớn dùng 3 loại thuốc trong 12 tháng

Tại Việt Nam, bệnh phong được biết có từ lâu đời. Do hoàn cảnh lịch sử và nhiều khó khăn, trước cách mạng chúng ta chưa xác định chính xác số lượng bệnh nhân phong. Nhưng từ năm 1982, Việt Nam với việc đề ra chương trình “Thanh toán bệnh phong từng vùng” triển khai hoạt động trên cả nước. Đặc biệt, chương trình được triển khai tận các đơn vị xã phường, sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các ban ngành, làm cho công tác phòng chống mang tính chất xã hội hóa cao.